The Gottman Method
Metoda Gottmana jest ustrukturyzowanÄ… formÄ… terapii par. Wykorzystuje dokÅ‚adnÄ… ocenÄ™ i oparte na badaniach interwencje, które bazujÄ… na teorii Sound Relationship House (SRH) której celem jest przezwyciężenie barier w zwiÄ…zku i wzmocnienie pozytywnych zmian.
​
Metoda Gottmana: Co to jest?
Metoda Gottmana to unikalne, oparte na badaniach naukowych podejście doradztwa dla par. Opiera się na teorii Sound Relationship House opracowanej przez dr Johna Gottmana i jego żonę dr Julie Gottman. Gottmanowie wykorzystali ponad cztery dekady badań naukowych z udziałem kilku tysięcy par, aby pogłębić zrozumienie relacji, małżeństwa i terapii par. Podejście to podkreśla znaczenie oceny i rozwoju umiejętności w zarządzaniu konfliktami, pokonywaniu barier, zwiększaniu zrozumienia, naprawianiu dawnych krzywd i poprawianiu więzi w związkach.
Metoda Gottmana zachÄ™ca pary do tworzenia map miÅ‚oÅ›ci, aby każdy z partnerów mógÅ‚ dowiedzieć siÄ™ o stresach, zmartwieniach, nadziejach, radoÅ›ciach i historii drugiej osoby. Podziw i miÅ‚ość sÄ… wzmacniane poprzez wyrażanie szacunku i uznania.
Metoda Gottmana kładzie nacisk na zarządzanie konfliktami (nie wszystkie konflikty da się rozwiązać).
Partnerzy uczą się szczerze rozmawiać o swoich przekonaniach i aspiracjach, co pomaga budować zaufanie i zaangażowanie w długotrwały związek.
Teoria Metody Gottmana
PodstawÄ… Metody Gottmana jest teoria Sound Relationship House. Teoria SRH skÅ‚ada siÄ™ z dziewiÄ™ciu czynników, które sÄ… niezbÄ™dne dla zdrowych relacji.
Pary, które chcÄ… zbliżyć siÄ™ do siebie, sÄ… zachÄ™cane do:
-
Budowania map miÅ‚oÅ›ci - które, pomogÄ… partnerom dowiedzieć siÄ™ wiÄ™cej o wewnÄ™trznym Å›wiecie, radoÅ›ciach, nadziejach i obawach drugiej osoby.
-
Dzielenia się sympatią i podziwem - regularne wyrażanie uznania i szacunku wzmacnia uczucie i zmniejsza pogardę.
-
Zwracania siÄ™ w stronÄ™ partnera - wyrażaj swoje potrzeby, staÅ„ siÄ™ bardziej Å›wiadomy ofert poÅ‚Ä…czenia i zwróć siÄ™ w jego kierunku. MaÅ‚e szczęśliwe chwile sÄ… budulcem szczęśliwego zwiÄ…zku.
-
Rozwijania pozytywnej perspektywy - pozytywne nastawienie usprawnia rozwiÄ…zywanie problemów i próby naprawy.
-
ZarzÄ…dzania konfliktem- konflikt jest naturalnÄ… częściÄ… wszystkich relacji i może mieć funkcjonalne, pozytywne skutki. Pary muszÄ… zrozumieć, jak rozwiÄ…zywać problemy, które sÄ… rozwiÄ…zywalne i radzić sobie z problemami, które pojawiajÄ… siÄ™ wielokrotnie.
-
SpeÅ‚niania życiowych marzeÅ„- stwórz komfortowe Å›rodowisko, w którym każdy z partnerów bÄ™dzie mógÅ‚ szczerze mówić o swoich marzeniach, wartoÅ›ciach i aspiracjach.
-
Tworzenie wspólnego znaczenia - dowiedz siÄ™ wiÄ™cej o mitach, narracjach, wizjach i metaforach zwiÄ…zku.
-
Zwiększanie zaufania - ważne jest, aby pary wiedziały, że ich partner ich wspiera.
-
Rozwijanie zaangażowania - pary muszÄ… dziaÅ‚ać w przekonaniu, że ich zwiÄ…zek jest podróżą na caÅ‚e życie, na dobre i na zÅ‚e. JeÅ›li relacja ulegnie pogorszeniu, oboje partnerzy muszÄ… być gotowi do pracy nad jej poprawÄ….
​
Jak według metody Gottmana działa umysł?
Metoda Gottmana opiera siÄ™ na prawie 50 latach badaÅ„ klinicznych, które wspierajÄ… ideÄ™, że negatywność ma duży wpÅ‚yw na mózg i jeÅ›li pary nie podejmÄ… kroków w celu przeciwdziaÅ‚ania tej negatywnoÅ›ci, mogÄ… siÄ™ od siebie oddalić na poziomie emocjonalnym. PodejÅ›cie to podkreÅ›la i odnosi siÄ™ do stanów psychicznych i zachowaÅ„, które wpÅ‚ywajÄ… na intymność. Pomaga również partnerom rozwinąć pozytywne nastawienie, które wpÅ‚ywa na radzenie sobie z konfliktem i innymi negatywnymi okolicznoÅ›ciami.
W wielu sytuacjach konflikt powoduje, że partnerzy mówiÄ… lub zachowujÄ… siÄ™ w sposób, który wydaje siÄ™ wymykać spod kontroli. MogÄ… oni wtedy doÅ›wiadczać reakcji ucieczki, zamrożenia lub walki. Zalanie emocjonalne jest również niezwykle czÄ™sto spotykanym zjawiskiem, na ten stan wpÅ‚ywa aktywowanie ukÅ‚adu limbicznego (część mózgu, która kontroluje emocje, wspomnienia i pobudzenie) i ukÅ‚adu nerwowego. Co w rezultacie może to znaczÄ…co utrudnić zarzÄ…dzanie konfliktem.
Terapeuci wyszkoleni przez Gottmana uczÄ… partnerów, jak uwolnić swoje emocje, poprawić komunikacjÄ™ i skuteczniej radzić sobie z konfliktami.
​
Czterej jeźdźcy Gottmana
W Biblii czterej jeźdźcy apokalipsy przedstawiajÄ… zbliżajÄ…cy siÄ™ koniec Å›wiata. Podczas studiów nad naukÄ… o zwiÄ…zkach dr John Gottman zidentyfikowaÅ‚ cztery style komunikacji, które sÄ… wysoce wiarygodnymi predyktorami rozwodów. Te negatywne style komunikacji okreÅ›liÅ‚ mianem "czterech jeźdźców".
ObejmujÄ… one:
-
KrytykÄ™ - osobisty atak na charakter twojego partnera. Różni siÄ™ od skargi, która jest zwykle skierowana na konkretny bÅ‚Ä…d.
-
PogardÄ™ - poczucie, że twój partner jest bezwartoÅ›ciowy i nie zasÅ‚uguje na twojÄ… uwagÄ™. Jest ono podsycane przez dÅ‚ugotrwaÅ‚e negatywne myÅ›lenie o partnerze.
-
Defensywność - typowa reakcja na krytykÄ™, w której oskarżany partner usprawiedliwia swój bÅ‚Ä…d, próbuje przerzucić winÄ™ i odmawia wziÄ™cia odpowiedzialnoÅ›ci.
-
Stonewalling - typowa reakcja na pogardÄ™, w której jeden z partnerów zamyka siÄ™ i odmawia odpowiedzi lub interakcji z drugim.
​
Badania Gottmana wykazaÅ‚y, że sposób, w jaki pary siÄ™ kÅ‚ócÄ…, a także sposób, w jaki godzÄ… siÄ™ po nieporozumieniu, sÄ… ważnymi czynnikami decydujÄ…cymi o zdrowiu zwiÄ…zku. OdkryÅ‚ on, że 83% małżeÅ„stw, na które wpÅ‚ywajÄ… czterej jeźdźcy, z czasem staje siÄ™ stabilne, jeÅ›li oboje partnerzy nauczÄ… siÄ™, jak skutecznie godzić siÄ™ po kÅ‚ótni.
​
W jaki sposób Metoda Gottmana powoduje zmiany?
Metoda Gottmana zachÄ™ca do pozytywnych zmian poprzez rozbrajanie eskalujÄ…cej komunikacji werbalnej, usuwanie barier, które wywoÅ‚ujÄ… uczucie stagnacji i tworzenie atmosfery, która promuje zrozumienie, empatiÄ™, szacunek, uczucie i intymność. Partnerzy dzielÄ… siÄ™ swojÄ… historiÄ…, badajÄ… tematy, w których siÄ™ nie zgadzajÄ… i uczÄ… siÄ™ elementów, które przyczyniajÄ… siÄ™ do zdrowych relacji. Po zapoznaniu siÄ™ z dynamikÄ… ich zwiÄ…zku, ćwiczeniu pozytywnych umiejÄ™tnoÅ›ci relacyjnych i wÅ‚Ä…czeniu wskazówek od terapeuty, pary nabywajÄ… narzÄ™dzia do sprawdzania i utrzymywania zdrowego, szczęśliwego zwiÄ…zku po terapii.
Co dzieje siÄ™ podczas sesji MetodÄ… Gottmana?
Małżonkowie, którzy rozpoczynajÄ… terapiÄ™ par MetodÄ… Gottmana, rozpoczynajÄ… od procesu oceny, który pomaga okreÅ›lić ramy terapeutyczne i interwencje, które bÄ™dÄ… stosowane podczas leczenia.
-
Ocena - Podczas oceny terapeuta rozmawia z obojgiem partnerów razem, zanim porozmawia z nimi indywidualnie. Pary dzielÄ… siÄ™ swojÄ… filozofiÄ… zwiÄ…zku, historiÄ… i celami terapeutycznymi. WypeÅ‚niajÄ… również kwestionariusze i otrzymujÄ… informacje zwrotne na temat swojego zwiÄ…zku.
-
Ramy terapeutyczne - Para i terapeuta decydujÄ… o strukturze i parametrach terapii, które najprawdopodobniej bÄ™dÄ… sprzyjać leczeniu. Rozważania mogÄ… obejmować czÄ™stotliwość spotkaÅ„ pary na terapiÄ™, dÅ‚ugość każdej sesji i ogólny czas trwania leczenia.
-
Interwencje terapeutyczne - Podczas terapii pary uczÄ… siÄ™ konkretnych technik i strategii, które wzmacniajÄ… ich zwiÄ…zek w trzech gÅ‚ównych obszarach: przyjaźni, zarzÄ…dzania konfliktami i tworzenia wspólnego znaczenia. Interwencje te majÄ… na celu pomóc parom nauczyć siÄ™ zastÄ™pować negatywne wzorce pozytywnymi, zbliżyć siÄ™ do siebie, opracować wspólne cele i zapobiegać nawrotom.
​
Techniki stosowane w Metodzie Gottmana
Podczas leczenia można stosować różne techniki terapeutyczne.
Niektóre z tych technik obejmujÄ…:
-
Tworzenie map miłości.
-
Używanie stwierdzeÅ„ "ja" zamiast "ty”.
-
Ćwiczenia oddechowe.
-
Ćwiczenia uważności.
-
Unikanie ostrych poczÄ…tków dyskusji.
-
Wyrażanie swojej opinii bez osądzania lub obwiniania partnera.
-
Uczenie się, jak deeskalować trudną rozmowę.
-
Uczenie się, jak komunikować się, gdy jesteś zalany emocjonalnie.
-
Uczenie się, jak rozładować emocje.
-
Uczenie się, jak uspokoić siebie i partnera.
​
Terapia par
Terapia par MetodÄ… Gottmana integruje klasyczne techniki terapeutyczne z badaniami naukowymi. UczÄ…c siÄ™ i ćwiczÄ…c pozytywne umiejÄ™tnoÅ›ci, pary sÄ… w stanie rozwijać i zwiÄ™kszać poczucie zrozumienia i empatii w kontekÅ›cie ich zwiÄ…zku. Pary uczÄ… siÄ™, jak dziaÅ‚ać, aby zmaksymalizować dobre samopoczucie partnera, unikać negatywnych porównaÅ„, minimalizować wady partnera i doceniać jego pozytywne cechy.
W miarÄ™ postÄ™pów i poprawy relacji pary mogÄ… zacząć wycofywać siÄ™ z terapii. MogÄ… rzadziej spotykać siÄ™ na sesjach i zacząć testować nowo nabyte umiejÄ™tnoÅ›ci, przygotowujÄ…c siÄ™ do zakoÅ„czenia terapii. Sesja koÅ„czÄ…ca terapiÄ™ zapewnia parom poczucie zamkniÄ™cia i przypomina im o technikach, których nauczyli siÄ™ podczas leczenia. Pary mogÄ… spotkać siÄ™ z terapeutÄ… po szeÅ›ciu miesiÄ…cach, aby upewnić siÄ™, że nie powrócÄ… do starych nawyków.
​
Czy metoda Gottmana działa?
Każdy związek jest wyjątkowy, dr John Gottman wierzy, że wszystkie konflikty w związkach dzielą się na dwie szerokie kategorie:
(1) problem można rozwiązać lub (2) problem jest wieczny i będzie częścią waszego życia, w jakiejś formie, na zawsze.
Gottman twierdziÅ‚, że 69% wszystkich problemów małżeÅ„skich ma charakter trwaÅ‚y.
Terapeuci wyszkoleni przez Gottmana sÄ… szczególnie skoncentrowani na pomaganiu parom w radzeniu sobie z tego typu powtarzajÄ…cymi siÄ™ wyzwaniami.
Metoda Gottmana jest skuteczna dla par ze wszystkich Å›rodowisk, w tym zwiÄ…zków osób tej samej pÅ‚ci. Zamiast zajmować siÄ™ konkretnymi problemami, wiele par jest zachÄ™canych do rozpoczÄ™cia poÅ›rednio od budowania kultury wzajemnego doceniania siÄ™.
Terapeuci Gottmana wierzą, że drobne korekty mogą mieć duży pozytywny wpływ na związek.
Terapia par metodÄ… Gottmana jest obecnie jednÄ… z najpopularniejszych i najbardziej szanowanych form doradztwa dla par.
​
Dla jakiego rodzaju problemów metoda Gottmana jest najlepsza?
Terapia par MetodÄ… Gottmana może być stosowana w leczeniu par ze wszystkich kultur, ras, orientacji seksualnych i grup spoÅ‚ecznych. Kwestie, które sÄ… czÄ™sto poruszane podczas terapii obejmujÄ…:
-
Wyzwania komunikacyjne
-
Częste konflikty
-
Separacja emocjonalna
-
Wyzwania seksualne
-
Niewierność
-
Problemy finansowe
-
Wyzwania zwiÄ…zane z rodzicielstwem
Pary z silnym zwiÄ…zkiem również mogÄ… skorzystać z terapii par MetodÄ… Gottmana. MogÄ… wykorzystać to podejÅ›cie do pogÅ‚Ä™bienia wzajemnego zrozumienia.
​
Jakie sÄ… zalety metody Gottmana?
Metoda Gottmana jest oparta na wielu badaniach naukowych dotyczÄ…cych udanych zwiÄ…zków.
Jest to skuteczna i elastyczna metoda, co oznacza, że może pomóc ci w pracy nad szerokim zakresem problemów, z którymi możesz siÄ™ borykać w swoim zwiÄ…zku.
Metoda Gottmana może być dla ciebie doskonałym wyborem, jeśli:
* Preferujesz ustrukturyzowane podejście do terapii.
* DoÅ›wiadczasz wielu problemów w swoim zwiÄ…zku, w tym problemów z komunikacjÄ….
* Wkraczasz w nowy etap swojego związku, taki jak ślub, posiadanie dzieci lub praca nad nowym wyzwaniem.
Ustrukturyzowane ramy metody Gottmana zapewniają jasne cele i interwencje. To nie jest tylko rozmowa, będziesz pracować nad konkretnym planem leczenia, aby doprowadzić cię do silniejszego, bardziej satysfakcjonującego miejsca.
Metoda Gottmana jest również skuteczna w rozwiÄ…zywaniu różnych kwestii, w tym problemów komunikacyjnych i rozwiÄ…zywaniu konfliktów. Może być przydatna, jeÅ›li przechodzisz przez coÅ› trudnego, czujesz, że twój zwiÄ…zek stanÄ…Å‚ w „martwym punkcie” lub po prostu chcesz wzmocnić swoje partnerstwo.
Ma również zastosowanie do różnych etapów relacji, w tym poradnictwa przedmałżeÅ„skiego, nowych zwiÄ…zków, dojrzaÅ‚ych małżeÅ„stw i par spodziewajÄ…cych siÄ™ dzieci.
Ograniczenia metody Gottmana
Chociaż terapia par Metodą Gottmana pomogła wielu parom poprawić ich relacje, istnieją pewne ograniczenia tego sposobu leczenia.
Jednym z ograniczeÅ„ jest to, że podejÅ›cie to dziaÅ‚a od zewnÄ…trz do wewnÄ…trz, a nie od wewnÄ…trz na zewnÄ…trz. Oznacza to, że pary uczestniczÄ…ce w terapii muszÄ… zmienić sposób interakcji, jeÅ›li chcÄ… doÅ›wiadczyć pozytywnych zmian w swoim zwiÄ…zku.
Choć metoda Gottmana jest Å›wietnym sposobem na zajÄ™cie siÄ™ źródÅ‚em trwajÄ…cych konfliktów i ustalenie priorytetów partnera, może ona nie być odpowiednia dla każdego zwiÄ…zku.
Metoda Gottmana może nie być właściwym wyborem dla Ciebie, jeśli:
* DoÅ›wiadczasz osobistych problemów ze zdrowiem psychicznym.
* Masz do czynienia ze złożoną dynamiką związku, np. związku otwarte/poliamoryczne.
Indywidualne lub osobiste kwestie zwiÄ…zane ze zdrowiem psychicznym nie sÄ… gÅ‚ównym celem Metody Gottmana, która koncentruje siÄ™ przede wszystkim na dynamice miÄ™dzy partnerami. Dlatego może ona nie być tak skuteczna w przypadku osób borykajÄ…cych siÄ™ z problemami ze zdrowiem psychicznym.
Metoda Gottmana kÅ‚adzie również nacisk na tradycyjnÄ… strukturÄ™ zwiÄ…zku, co oznacza, że aby zwiÄ…zek dziaÅ‚aÅ‚, musisz zbudować bardziej intymnÄ… relacjÄ™ ze swoim partnerem.
Ta metoda może nie mieć sensu dla twojego związku, jeśli jesteś zainteresowany odkrywaniem nietradycyjnych struktur relacji, takich jak np. związek otwarty/poliamoria.
​
Jak znaleźć terapeutę?
Jeśli szukasz profesjonalnej pomocy od terapeuty przeszkolonego przez Gottmana, powinieneś sprawdzić Gottman Referral Network (GRN). GRN jest dostępna dla par na całym świecie i jest bezpłatna. Każdy członek GRN przeszedł szkolenie w zakresie terapii par Metodą Gottmana i stosuje techniki budowania relacji Gottmana.
CzÅ‚onkowie GRN zapewniajÄ… opiekÄ™ w zakresie zdrowia psychicznego parom, rodzinom, osobom indywidualnym i dzieciom. Oprócz pomocy w rozwiÄ…zywaniu problemów zwiÄ…zanych z relacjami, mogÄ… również pomagać w takich kwestiach jak lÄ™k, depresja, uzależnienie, trauma i przemoc.
https://www.gottman.com/couples/find-a-therapist/
​
Instytut Gottmana
Instytut Gottmana zostaÅ‚ zaÅ‚ożony przez dr Julie i Johna Gottmanów w 1996 roku. Jego siedziba znajduje siÄ™ w Seattle w stanie Waszyngton. Celem Instytutu Gottmana jest dzielenie siÄ™ wynikami badaÅ„ nad małżeÅ„stwem i zwiÄ…zkami, aby pomóc edukować, inspirować i leczyć ludzi na caÅ‚ym Å›wiecie. Oferuje również szkolenia dla specjalistów w dziedzinie zdrowia psychicznego w zakresie opartych na badaniach technik oceny i strategii interwencji.
​
John Gottman
John Mordecai Gottman urodziÅ‚ siÄ™ 26 kwietnia 1942 roku na Dominikanie. KsztaÅ‚ciÅ‚ siÄ™ w Stanach Zjednoczonych, gdzie rozwinÄ…Å‚ zamiÅ‚owanie do zaawansowanej matematyki, analizy statystycznej i badaÅ„ psychologicznych. Podczas swojej ponad 50-letniej kariery opracowaÅ‚ liczne formuÅ‚y, skale i modele matematyczne w celu zidentyfikowania czynników, które przyczyniajÄ… siÄ™ do stabilnoÅ›ci zwiÄ…zku i rozwodu.
Dr Gottman - jest emerytowanym profesorem psychologii na Uniwersytecie WaszyngtoÅ„skim - otrzymaÅ‚ kilka nagród za swojÄ… przeÅ‚omowÄ… pracÄ™ nad małżeÅ„stwem i rodzicielstwem.
Niektóre z jego nagród:
-
Cztery nagrody National Institute of Mental Health Research Scientist Awards
-
Nagroda Amerykańskiej Akademii Terapii Rodzinnej za najbardziej zasłużony wkład w badania nad systemami rodzinnymi
-
National Council of Family Relations, 1994 Burgess Award za wybitnÄ… karierÄ™ w teorii i badaniach naukowych
-
Nagroda Amerykańskiego Stowarzyszenia Terapii Małżeńskiej i Rodzinnej dla Wybitnego Naukowca Badawczego
-
AmerykaÅ„skie Stowarzyszenie Psychologiczne WydziaÅ‚ Psychologii Rodziny, Prezydenckie wyróżnienie za wybitny wkÅ‚ad w badania przez caÅ‚e życie​
​